Oliwa z oliwek - monoszczepowa, blend czy mieszanina? Którą wybrać?
Czy wiesz, że na całym świecie jest uprawianych kilkaset odmian oliwek? Każda z nich ma niepowtarzalny smak i aromat, który zmienia się wraz ze zmianą położenia obszaru upraw. Każda oliwka jest niepowtarzalna w smaku, dzięki czemu na rynku znajdziemy tysiące różnych oliw. Włochy są szczególnie obdarzone wyjątkowym i niezwykle zróżnicowanym dziedzictwem w zakresie uprawy oliwek. Do tej pory na terenach Włoch wyodrębniono około 540 odmian oliwek.
Oliwa z oliwek tłoczona z jednej odmiany oliwek potocznie nazywana jest oliwą monoszczepową. Oliwę tłoczoną ze starannie dobranych oliwek z różnych odmian nazywamy blend. Pozostaje tzw. “mieszanina” czyli oliwa, która powstaje z różnych odmian oliwek, ale nie jest związana z tradycją czy terytorium. Poniżej przybliżymy Wam te 3 rodzaje oliw, co mamy nadzieję pomoże Wam w wyborze oliwy idealnej dla siebie. Dodatkowo powiemy Wam jak zacząć używać ich w kuchni, jeśli jeszcze tego nie robicie.
Monoszczepowa oliwa z oliwek - czym się wyróżnia?
Oliwa monoszczepowa lub inaczej jednoodmianowa, jak sama nazwa wskazuje jest tłoczona w 100% z jednego rodzaju oliwek. Taka oliwa jest ściśle powiązana z terytorium, na którym uprawiane są dane oliwki. Terytorium, gleba i mikroklimat wpływają na unikalne cechy organoleptyczne i chemiczne oliwek, a tłoczona z nich oliwa charakteryzuje się jedynym i niepowtarzalnym smakiem. Każda odmiana oliwek jest tak silnie związana z terytorium uprawy, że praktycznie nie można odtworzyć podobnych walorów smakowych uprawiając tę samą odmianę oliwek w innym regionie czy kraju.
Monoszczepowa oliwa z oliwek pochodząca z danego regionu jest bardzo charakterystycznym i unikatowym smakowo produktem. Tłoczenie takiej oliwy ma jedną wadę dla rolników, która jest zaletą dla wymagających konsumentów. Mianowicie, tłocząc oliwę w 100% z jednej odmiany oliwek jej walory smakowe można wzmocnić wyłącznie poprzez umiejętne uprawy, właściwy zbiór oliwek i umiejętności podczas ekstrakcji w tłoczni. Wszystko więc leży w rękach producenta i jego doświadczeniu. Nie mogąc polepszyć oliwy inną odmianą musi on dbać o każdy etap produkcji, aby jego oliwa była doskonała w smaku.
Szukając oliwy jednoodmianowej sprawdź informacje na butelce. Jeśli oliwa jest monoszczepowa producent z pewnością pochwalił się z jakiej odmiany oliwek ją tłoczył. Najczęściej, w przypadku oliw włoskich znajdziesz również informację o konkretnym regionie produkowania oliwy.
Oliwa z różnych odmian oliwek - blend
Blend (z języka angielskiego mieszanka) to określenie, którego używa się w przypadku oliw powstałych dzięki świadomemu i umiejętnemu łączeniu różnych rodzajów oliwek. Stworzenie takiej oliwy wymaga nie tylko umiejętności, ale także artystycznego podejścia. Poprzez połączenie wysokiej jakości oliwek otrzymuje się najwyższej jakości oliwę o dużej złożoności aromatów, przy zachowaniu harmonijnego smaku.
Taką oliwę uzyskuje się na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest zastosowanie różnych rodzajów oliwek przy ich tłoczeniu. Drugi sposób to uzyskanie właściwej mieszanki z różnych rodzajów gotowych oliw. W doskonałym blendzie, dzięki połączeniu w odpowiednich proporcjach oliw lub oliwek o różnych właściwościach organoleptycznych powstaje niezwykły wyrób. Taki blend przewyższa smakiem i aromatem poszczególne oliwy użyte w procesie mieszania. Właściwie dobrane rodzaje oliwek dają więcej możliwości w odkrywaniu niepowtarzalnych smaków i swobody w poszukiwaniu oliwy doskonałej. Jest niemal niemożliwe osiągnięcie takich rezultatów, połączeń smaków i aromatów w oliwach monoszczepowych.
Podsumowując, blend nie jest wynikiem prostego doboru proporcji użytych oliw. Jest następstwem doświadczenia i profesjonalizmu fachowca, który w każdą kroplę oliwy z oliwek wkłada swoją wiedzę, wrażliwość i poczucie smaku. Szukając włoskiej oliwy z blendu zwróć uwagę na etykietę lub opis produktu. Możesz znaleźć tam informację o konkretnych rodzajach użytych oliwek, a nawet ich proporcjach procentowych. Nie każdy producent zdradza swój blend, więc jeśli nie ma podanych konkretnych nazw oliwek szukaj oliwy opisanej jako. np “toscano”, co będzie jednoznaczne z tym, że do jej wytłoczenia użyto toskańskich odmian oliwek.
Mieszanina - czy musi być synonimem słabej oliwy?
Oliwy dystrybuowane na duża skalę, które najczęściej znajdziesz w supermarketach to oliwy zwane przez Włochów miscuglio, co można przetłumaczyć jako mieszanina. Pamiętajcie, że mieszanina (miscuglio) to nie to samo co mieszanka (blend).
Takie oliwy to najczęściej mieszanina oliw pochodzących z różnych regionów, a nawet krajów czy kontynentów. Najczęściej są one produkowane na potrzeby poprawienia lub złagodzenia pewnych cech oliwy, które są postrzegane przez niedoświadczonego konsumenta za wady, np. bardzo wyraźna goryczka lub cierpkość. Oczywiście chodzi też o maksymalizację zysku poprzez wprowadzenie na rynek oliwy znacznie tańszej od oliwy rzemieślniczej. Niemniej jednak, można znaleźć oliwy wytwarzane z mieszaniny, które są na wyższym poziomie. Dzieje się tak, ponieważ producenci poszerzają swoje możliwości wybierając oliwki z innych krajów, charakteryzujące się odmiennymi cechami chemicznymi i organoleptycznymi. Oliwa miscuglio najczęściej będzie miała oznaczenie mówiące o tym, że oliwki pochodzą z Unii Europejskiej - bez wskazania konkretnego kraju.
Przestrzegamy jednak przed wyborem oliw wytwarzanych na użytek przemysłowych gigantów, przez nieznane rozlewnie, które często położone są daleko od miejsca zbioru oliwek. Niesprawdzony producent to możliwość natrafienia na oliwę z mieszaniny oliw należących do różnych kategorii handlowych. Celem takich działań jest harmonizacja parametrów chemicznych i sensorycznych, tak aby oliwa była akceptowalna z ekonomicznego i handlowego punktu widzenia. Zdarza się, że producent zapewnia na etykiecie o wysokiej jakości oliwy, a w rzeczywistości jej poziom jest znacznie niższy.
Jak łączyć oliwę z jedzeniem?
Mamy nadzieję, że choć trochę przybliżyliśmy Ci podstawowe rodzaje oliw. Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z włoskimi oliwami podpowiemy Ci z czym i jak je łączyć. Oliwę traktujemy jak wino. Łączono je z jedzeniem od niepamiętnych czasów i przywiązywano do tego bardzo dużą wagę. Wypracowano nawet konkretne metody doboru wina do posiłków. Uważamy, że tak wspaniały produkt jak włoska oliwa z oliwek może stać na równi z włoskim winem. Warto więc przyjrzeć się bliżej temu, jak łączyć oliwę z konkretnymi potrawami. Możliwość użycia kilkuset odmian oliwek sprawia, że każda z wytłoczonych oliw jest niepowtarzalna. Przeróżne smaki i aromaty, od owocowych, poprzez aromat skoszonej trawy, karczochów, migdałów, pomidorów po aromatyczne zioła. Zróżnicowana intensywność, goryczka i pikantność. Tak różnorodne cechy oleju z oliwek sprawiają, że można go łączyć z jedzeniem na milion sposobów.
Najprostszym i jednocześnie jednym z najlepszych sposób na odkrycie wspaniałego smaku oliwy jest podanie jej z kawałkiem chleba. Wystarczy nalać trochę oliwy na talerzyk, zamoczyć w niej chrupiące pieczywo i przekonać się jak niesamowity smak daje to proste połączenie.
Przy niezliczonej ilości potraw, które oferuje nasza kuchnia nie warto ograniczać się do używania jednego rodzaju oliwy. W przygotowywanych przez siebie daniach używaj zarówno najprostszych, delikatnych oliw, jak i tych bardziej złożonych, które mają większy wpływ na finalny smak dania. Nie bój się eksperymentować i spróbuj poszukać z pozoru zaskakujących połączeń, takich jak np. lody polane oliwą z oliwek. Pozwoli Ci to lepiej zrozumieć w jakim stopniu oliwa może decydować o charakterze i smaku potrawy.
Praktycznie rzecz biorąc, warto mieć w swojej kuchni każdy rodzaj oliwy. Oliwę z tzw. mieszaniny możesz używać do wszystkich dań smażonych. Blend i oliwę monoszczepową warto mieć w kilku wariantach. Od tych delikatnych, po pikantne i goryczkowe, tak aby móc odpowiednio przyprawić każde danie. Zachęcamy Cię do eksperymentowania z każdą potrawą, aż znajdziesz kombinację, która najbardziej Ci zasmakuje.
Jaką oliwę z oliwek wybrać?
Ten wpis nie miał przekonać Cię do stosowania określonego typu oliwy z oliwek. Wręcz przeciwnie. Namawiamy Cię do spróbowania każdego rodzaju oliwy. Przeanalizuj wady i zalety każdej z nich i przekonaj się czy bardziej odpowiada Ci oliwa monoszczepowa, czy mieszanka stworzona przez doświadczonego rzemieślnika. A może będą odpowiadać Ci ustandaryzowane smaki proponowane przez znane firmy zajmujące się sprzedażą oliw na dużą skalę?
Oczywiście każda z oliw może być dla Ciebie fantastyczna w smaku. Zalecamy jednak przestrzegania kilku zasad podczas wyboru oliwy w sklepie. Przy coraz większej standaryzacji smaków narzucanej przez wielkich producentów żywności warto sięgać po sprawdzone produkty. Możesz sugerować się certyfikatami takimi jak DOP (Chroniona Nazwa Pochodzenia) lub IGP (Chronione Oznaczenie Geograficzne), które dają gwarancję pochodzenia oliwek. Są też Konsorcja, których logo znajdziesz na butelce. Zajmują się one dbaniem o najwyższy standard tłoczenia oliwy z określonych odmian oliwek i w określonym obszarze. Na niektórych butelkach oliw znajdziesz również informację o tym, czy oliwki są z Włoch (np. 100% Italiano) i Unii Europejskiej.
Staraj się wybierać produkty uznanych producentów lub sprawdzonych rzemieślników, którzy zagwarantują Ci nie tylko wysoką jakość oliwy, niezależnie od jej rodzaju, ale także wspaniały smak. W supermarketach pojawia się coraz więcej przemysłowych oliw, który mają ustandaryzowany smak. W takich oliwach nie odkryjesz nic wspaniałego. Różnorodność smaków i aromatów oliwy to wspaniała cecha, którą powinniśmy chronić. Aby odkryć niezwykły świat oliwy zachęcamy Cię do spróbowania różnych rodzajów oliw, tłoczonych z różnych odmian oliwek. Tylko w taki sposób odkryjesz czym jest prawdziwa włoska oliwa z oliwek.
