Dlaczego Chianti jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych włoskich win na świecie?

Piękno krajobrazów Toskanii i wdzięk leżących tam miasteczek pełnych starożytnych uliczek oraz magicznych zakątków i parafialnych kościołów zostało już opisane na tysiące sposobów. Toskania znana jest też ze wspaniałego jedzenia i wina. Jednak Chianti to wino, które wyjątkowo rozsławiło region na cały świat, stając się niemal jego sztandarową marką.

Niewiele win na świecie może pochwalić się podobną sławą. Chianti jest może mniej arystokratyczne niż Brunello czy Barolo, za to bardziej kojarzy się z towarzyską biesiadą. Ulubione wino miejscowych rolników i biznesmenów, idealne do popijania o zachodzie słońca, na koniec ciężkiego dnia pracy. Spróbujemy zachęcić Cię do odkrycia starożytnych początków tego wina, jego obszarów produkcji, cech, które czynią je wyjątkowymi oraz potraw, z którymi wspaniale się komponuje.

Chcemy namówić Cię do zakochania się w jednym z najbardziej cenionych czerwonych win, nie tylko we Włoszech, ale na całym świecie. Jego cechy są rzeczywiście wyjątkowe, zawsze rozpoznawalne, a stosowanie różnych mieszanek winogron nadają mu urozmaicony smak i aromat. Wystarczy kieliszek pysznego Chianti, aby wyobraźnia przeniosła Cię w relaksującą atmosferę toskańskich wzgórz.

Chianti - historia i pochodzenie

Pochodzenie nazwy „Chianti” jest nieznane. Najbardziej przekonującym wyjaśnieniem jest to, że nazwa pochodzi od etruskiego słowa „clante” (woda). Obszar dzisiejszego Chianti był w przeszłości bogaty w cieki wodne, dzięki czemu winogrona miały lepsze warunki do uprawy. Łagodny klimat i żyzne gleby sprawiły, że tereny dzisiejszego Chianti były zamieszkane już od drugiego tysiąclecia przed naszą erą. Uprawę winorośli na tych terenach zapoczątkowali Etruskowie. Dbałość o winorośle i produkcję wina ulepszyli Rzymianie.

Wraz z końcem Cesarstwa Rzymskiego obszar ten przeżywał regres, przynajmniej do końca tysiąclecia, co negatywnie wpłynęło na rozwój produkcji wina. Jednak po czasie zapaści nastąpiło powolne odrodzenie, a Chianti zaczęło tworzyć swoją kultową tożsamość.

W XIII wieku słowo „Chianti” zaczyna wskazywać określone terytorium. W tym czasie powstała wojskowa Liga Chianti, która zjednoczyła obszary Radda, Gaiole i Castellina. Powstała by bronić tych terytoriów w czasie wojny między Florencją a Sieną. Po zakończeniu wojny poświęciła się ochronie tego, co stało się głównym produktem handlowym tego obszaru, czyli wina. Insygniami Lega del Chianti był czarny kogut na złotym polu. Symbol ten powrócił w ostatnich czasach na butelkach Chianti Classico.

Najważniejszą postacią, która przyczyniła się do rozwoju produkcji tego słynnego wina był baron Bettino Ricasoli, polityk, ale także doświadczony rolnik i winiarz. W latach 1834-1837 Bettino Ricasoli na swoim zamku Brolio przeprowadził wiele eksperymentów, dzięki którym uzyskał idealną formułę mieszania winogron w celu uzyskania doskonałego Chianti. Największa ekspansja Chianti przypadła na lata 1865-1870, kiedy to Florencja stała się stolicą Włoch. Wino początkowo zaczęto sprzedawać we Włoszech, potem w Anglii, a następnie w całej Europie. Mocno pomógł w tym kryzys, który w tym czasie ograniczał produkcję win francuskich.

Gdzie produkowane jest Chianti?

Na początku warto zaznaczyć, że wino Chianti i wino Chianti Classico to dwie różne apelacje, czyli dwa inne wina. Obszar uprawy winorośli jest najważniejszą rzeczą, który odróżnia Chianti od Chianti Classico. Więcej o Chianti Classico dowiesz się z naszego wpisu Fakty i ciekawostki o Chianti Classico, których nie znasz.

Obszar produkcji Chianti Classico leży w sercu Toskanii, graniczy od północy z Florencją, a od zachodu z dolinami Pesa i Elsa, od wschodu ze wzgórzami Chianti, a od południa z miastem Siena.

Nie wnikając zbytnio w szczegóły apelacja Chianti obejmuje swym zasięgiem Florencję, Sienę, Arezzo, ale też Prato czy Pizę. Chianti było pierwszym winem na świecie, które miało swój określony obszar produkcji. W roku 1716 wielki książę Cosimo III de' Medici zadekretował specjalny obszar produkcji tego wina, który miał znajdować się ściśle pomiędzy prowincjami Siena i Florencja. Dodatkowo Wielki Książę ustanowił coś w rodzaju kongregacji nadzorującej produkcję, wysyłkę, kontrolę jakości i handel tym winem. Krótko mówiąc, od wieków chroniono i zwracano wielką uwagę na ten czerwony skarb, którego do dzisiaj zazdrości Italii cały świat.

Chianti czy Chianti Classico?

W 1967 roku Chianti uzyskało apelację DOC, a następnie w 1984 roku DOCG. Następna znacząca data to rok 1996 roku, w którym Chianti Classico oddzieliło się od Chianti, stając się autonomiczną i niezależną apelacją.

Jakie podstawowe różnice można zauważyć porównując oba wina? Obszar produkcji Chianti jest dużo większy niż produkcji Chianti Classico. Jak możesz zobaczyć na powyższej mapie, te drugie można produkować na małym obszarze, w samym sercu najwcześniej wyznaczonego obszaru. To tylko kilka miasteczek i historycznych wzgórz.
Obowiązujące przy wytwarzaniu Chianti i Chianti Classico dyscypliny wyznaczają parametry, których producenci muszą bezwzględnie przestrzegać. W zasadach produkcji nawet minimalna zawartość Sangiovese w przypadku obu win jest różna, co pociąga za sobą różnice na poziomie organoleptycznym.

Chianti jest wytwarzane głównie z winogron Sangiovese, a do końca XVIII wieku produkowano było praktycznie tylko z tych winogron. W latach następnych sytuacja się zmieniła i dziś 30% składu Chianti mogą stanowić inne odmiany czerwonych winogron. Dzięki dodatkowi Canaiolo, Colorino, Cabernet Sauvignon czy Merlot, Chianti nabiera różnych niuansów, prezentując się na przykład jako mniej lub bardziej zrównoważone, czy mniej lub bardziej lekkie. Chianti Classico musi składać się z Sangiovese w minimum 80%.

Chianti z oczywistych względów jest bardziej dostępne niż wina z podstrefy Classico. Wpływa na to wielkość obszaru produkcji, ale nie tylko! Dzieje się też tak dlatego, że jego specyfikacja dopuszcza większe plony i możliwość krótszego czasu dojrzewania przed wprowadzeniem na rynek. Skutkuje to winem o lżejszym charakterze, większej objętości i niższych kosztach produkcji.

Ostatnie badania wykazują, że wraz z wchodzeniem na rynek konsumencki kolejnych roczników, gusta klientów ulegają zmianie. Wzrasta zapotrzebowanie na łatwiejsze do picia Chianti, o lżejszej strukturze, z delikatniejszymi taninami i niższą zawartością alkoholu. Nowoczesny klient zwraca też uwagę na innowacyjne formaty i materiały z których wykonano szeroko pojęte opakowania do wina. Wiele firm w regionie Chianti, zwłaszcza tych większych produkuje zarówno Chianti, jak i Chianti Classico. Jak rozróżnić oba wina? To proste, jeśli znajdziesz na butelce naklejkę z charakterystycznym czarnym kogutem , to masz w ręku Chianti Classico.

Jak smakuje Chianti?

Generalnie Chianti jest winem o zdecydowanej strukturze i harmonii, typowej dla winogron Sangiovese. W związku z tym prezentuje mocny owocowy bukiet z przewagą czerwonych owoców. Podobnie owocowy bukiet prezentuje też Chianti Classico, które jednak ma mocniejszą i bardziej złożoną strukturę niż zwykłe Chianti.

Jeszcze inny smak ma Chianti Riserva, które ma dłuższy okres dojrzewania. Okres dojrzewania i uszlachetniania Chianti Riserva wynosi 2 lata. Dzięki temu jest ono pikantne na podniebieniu, a gdy jest jeszcze bardziej dojrzałe, oferuje przyjemne balsamiczne nuty.

Do jakich dań pasuje wino Chianti?

Dochodzimy do określenia najważniejszej dla smakosza rzeczy, czyli do jakich potraw podać to wspaniałe czerwone wino, gdy zasiadamy do stołu? To oczywiste, że z florenckim stekiem T-bone, z typowym dodatkiem z białej fasoli i obficie skropionym oliwą, Chianti będzie doskonałe.

Spróbujmy jednak dobrać inne toskańskie potrawy, które można podać na stół, gdy mamy zamiar skosztować dobre Chianti. Podobnie jak wiele czerwonych win o mocnej strukturze, Chianti bardzo dobrze komponuje się z czerwonym mięsem, ale możesz je też podać z niektórymi rodzajami mięsa białego. Chianti nie będzie miało nic przeciwko temu jeśli w posiłku znajdzie się pieczeń wieprzowa, wołowa, czy drobiowa. Polecane jest również połączenie Chianti z podrobami.

Wino to śmiało wybierz, gdy będziesz jadł dziczyznę, na przykład gulasz z zająca, z podanymi obok dojrzewającymi lokalnymi serami. Krótko mówiąc jest to czerwone wino, które doskonale wspiera sporą ilość lokalnych potraw, często bardzo różniących się od siebie.

Kto powiedział jednak, że Chianti pasuje tylko do tradycyjnych toskańskich potraw? Jego cechy sprawiają, że jest dość wszechstronne i doskonale komponuje się z daniami z innych regionów Italii. Ważne jest, aby zawsze wybierać soczyste i smaczne dania, które wytrzymują konfrontację z tym wyrazistym winem. Chianti świetnie towarzyszy mocnemu smakowi trufli, które aromatyzują np. risotto. Chianti Riserva, ze względu na większą koncentrację aromatów i intensywniejsze nuty korzenne, bardzo dobrze komponuje się z bruschettą z kremem grzybowo-truflowym lub ragu z dzika.

A jeśli nie boisz się eksperymentów, możesz też zapuścić się w coś bardziej egzotycznego, na przykład kuchnię indyjską. Mimo, że spotkasz się z eksplozją smaków i pikantnością potraw, bądź spokojny, dobre Chianti się ich nie boi.

Ze względu na swoje uniwersalne właściwości, Chianti wydaje się być doskonałych wyborem zarówno na niezobowiązujące spotkanie, jak i na okazje wyjątkowe. Z tego też powodu Chianti jest jednymi z najbardziej znanych i lubianych włoskich win czerwonych na świecie.

Apelacja to nie wszystko!

Producenci Chianti i Chianti Classico zrozumieli, że ich wina mimo długiej historii i wieloletniej tradycji na światowym rynku, nie mogą polegać tylko na apelacji (DOCG). Doszli oni do słusznego wniosku, że aby zaistnieć na globalnym rynku, trzeba także inwestować w skuteczną promocję własnej marki, a podejście do rynku wyłącznie poprzez wykorzystanie faktu przynależności do apelacji już nie wystarcza. Konieczne jest inwestowanie w kampanię w różnych mediach społecznościowych, czy wykorzystanie faktu, że ostatnich latach wpływ jaki influencerzy wywierają na konsumenta, bardzo szybko wzrasta i tendencja ta raczej nie ulegnie zmianie.

W tzw. krajach wschodzących, w których korzystanie z portali społecznościowych nie jest jeszcze powszechne, producent inwestują w wydarzenia takie jak kolacje z pairingiem i kursy degustacyjne. To świetny sposób na budowanie świadomości marki i budowanie lojalności wobec niej.

Wydaje się, że słowo Chianti sprawia, że ​​serce każdego entuzjasty wina zaczyna bić szybciej. Przyczyn jest wiele, być może jedną z nich jest fakt, że kiedy na stole stoi butelka Chianti, już wiesz, że obiad może być tylko lepszy. Zwłaszcza z soczystą bistecca alla fiorentina w roli głównej. A może z tego powodu, że ucieleśnia piękno toskańskich krajobrazów, a dzięki niemu w wyobraźni każdego z nas pojawiają się malownicze wzgórza, rosnące na nich cyprysy i wspaniałe kręte dróg oplatające urocze winnice?

A ty, czy kiedykolwiek próbowałeś kieliszka dobrego Chianti? Jeśli nigdy tego nie robiłeś, powinieneś to nadrobić, aby cieszyć się jedną z bardziej rozpoznawalnych wizytówek Toskanii. Regionu Włoch, który od zawsze szczycił się bardzo dobrymi winami.