Jak przechowywać wino w warunkach domowych?

Należy pamiętać, że wino nawet już po zabutelkowaniu w dalszym ciągu dojrzewa i dlatego jego prawidłowe przechowywanie jest bardzo ważne. Mieszkając w starym budynku sprawa jest nieco ułatwiona - mając ciemną i chłodną piwnicę, która pozwoli utrzymać odpowiednią temperaturę i wilgotność powietrza do przechowywania wina pozwoli na rozwijanie jego walorów. Niestety w dzisiejszych czasach, szczególnie w miejskich mieszkaniach prawidłowe przechowywanie wina jest bardzo utrudnione. Piwnice i garaże w nowoczesnych budynkach kompletnie się do tego nie nadają i nie gwarantują prawidłowego przechowywania wina przez okres dłuższy niż rok.

Może się to wydawać przesadą, ale wiele badań naukowych potwierdza tą tezę. Wina w butelkach z ciemnego szkła i zamknięte naturalnym korkiem przechowywane w mieszkaniu w temperaturze od 20℃ do 26℃ już po 6 miesiącach osiągały takie same parametry jak wina przechowywane przez 2 lata w optymalnych warunkach. Jakie są zatem optymalne warunki? Stała temperatura powietrza od 14℃ do 16℃, przy wilgotności 70%.

Oczywiście nic się nie stanie, jeśli wypijesz wino przechowywane w domu dłużej niż sześć miesięcy. Ze zdrowotnego punktu widzenia stracisz co najwyżej trochę witaminy B, ale nie sądzę, że to zawartość witamin skłoniła Cię do zakupu tego trunku. Z pewnością kupujesz swoje ulubione wino z powodu wspaniałego smaku i aromatu, a także koloru. Aby zachować te wszystkie walory musisz przechowywać wino w jak najlepszych warunkach.

• Temperatura

Staraj się utrzymać stałą temperaturę w pomieszczeniach, w których przechowujesz wino. Optymalna temperatura to 14-16℃ dla win białych i czerwonych.

Zbyt niskie temperatury utrudniają naturalną ewolucję wina i mogą powodować tworzenie się małych kryształków zwanymi winianami, które nie wpływają na smak i aromat wina, a tylko na jego wygląd. Jednak dla prawdziwych koneserów nawet niewinna niedoskonałość wina jest ważna, choć dotyczy tylko jego wyglądu. Z kolei zbyt wysokie temperatury niepotrzebnie przyspieszają ewolucję wina i powodują przedwczesne jego starzenie, a temperatura powyżej 25℃ może wręcz nieodwracalnie je zepsuć. Może też spowodować znaczny wzrost objętości wina i podniesienie się korka, przez co butelka traci swoją dotychczasową szczelność.

Najważniejsze jest utrzymanie stałej temperatury pomieszczenia. Nagła zmiana temperatury powietrza sprawi, że wino będzie narażone na szok termiczny, który może negatywnie wpłynąć na jego walory. 

• Światło

Przechowuj butelki w ciemności, gdyż zarówno światło naturalne jak i sztuczne są wyzwalaczem procesu utleniania wina. Pamiętaj też, że bezpośrednie wystawienie wina na działanie światła słonecznego naraża je na bardzo szybką degradację. Jeśli nie masz miejsca w zaciemnionej szafce staraj się przechować wino w drewnianej skrzynce lub kartonie o grubych ściankach.

• Pozycja

Trzymaj butelki w pozycji poziomej, a najlepiej odchyloną od poziomu pod kątem około 5 stopni. Odchylenie o 5 stopni powoduje, że tworzące się w naturalny sposób osady będą się koncentrowały w dolnej części butelki. Wyjątek stanowi wino młode, w tak krótkim czasie pozycja wina jest nieistotna. W położeniu poziomym korek pozostaje w kontakcie z winem, dzięki czemu jest wilgotny, a tym samym elastyczny i lepiej przylega do ścianek szyjki butelki, zmniejszając ryzyko utleniania.

Ułóż etykietę tak, aby zawsze mieć oko na datę butelkowania i móc śledzić czas przechowywania win.

• Klarowność wina

Pamiętamy również, że doskonałe wino nie powinno być perfekcyjnie klarowne. Wino, które nie tworzy z czasem osadów zostało nadmiernie sklarowane, przefiltrowane, wysterylizowane, a znaczna część jego bukietu została poświęcona nieskazitelnej klarowności. Ważne jest jednak, aby osad nie dostał się do kieliszka. Dlatego w przypadku długo leżakowanych butelek wskazane jest postawienie ich w pozycji pionowej na dzień przed podaniem wina. Dzięki temu osad powoli osadzi się na dnie, ułatwiając serwowanie wina.

• Rozmieszczenie wina w piwnicy

Im bardziej chłodne jest powietrze, tym jest cięższe. Z tego powodu zwłaszcza w wysokich pomieszczeniach powstaje znacząca różnica temperatur między podłogą, a sufitem. Rozmieszczając wina w takim miejscu ustaw na samym dole wina musujące, białe wina na dolnych półkach, powyżej kolejno wina różowe i czerwone zostawiając półki na górze dla najważniejszych win czerwonych.

• Wilgotność

Utrzymuj wilgotność pomieszczenia na poziomie około 70% (między 60% a 80%). W suchym środowisku korek będzie miał tendencję do kurczenia się, umożliwiając kontakt wina z powietrzem. Z drugiej strony zbyt duża wilgotność może spowodować powstanie grzybów, które mogą przeniknąć do korka i zagrozić jakości wina.

• Odporność na wstrząsy

Nie potrząsaj butelkami i chroń je przed wibracjami, które obciążają korek, zmniejszając jego elastyczność. Sprzyja to przenikaniu powietrza do butelki, które zwiększy szansę utleniania się wina, a także potencjalnego skażenia bakteryjnego. Staraj się też nie przechowywać wina w miejscach narażonych na wstrząsy, na przykład w pobliżu dróg o dużym natężeniu ruchu, pomieszczeń z maszynami i urządzeniami wytwarzającymi wibracje itp.

Oczywiście podczas transportu do domu nieuniknione jest, że wino będzie wielokrotnie wstrząśnięte. Z tego powodu zawsze staraj się kupić wino co najmniej jeden dzień przed spożyciem, zwłaszcza jeśli jest to wino dojrzałe.

• Czas przechowywania wina

Przestrzegaj właściwego okresu przechowywania wina. Czas i charakterystyka ewolucji wina może zależeć od kilku czynników. Przede wszystkim od rodzaju wina, gdyż generalnie wina czerwone mogą być przechowywane dłużej niż wina białe. Następny ważny czynnik to odmiana winogron, gdyż te z dużą zawartością tanin bardziej nadają się do produkcji win dojrzewających. Ważna jest też zawartości alkoholu, zazwyczaj wina o zawartości alkoholu powyżej 12,5%  przechowują się znacznie lepiej od win o jego niskiej zawartości.

Wyposaż kuchnię w małą lodówkę lub szykowną klimatyzowaną szafkę i wstaw do niej swoje wina, szczególnie te które zamierzasz odkorkować na specjalne okazje. Urządzenia te są teraz dostępne w niezliczonych wariantach, o różnej wielkości i mniej lub bardziej wyrafinowanym stylu. Spotkasz lodówki zróżnicowane technicznie, z różnymi zakresami temperatury i sposobem jej regulacji. Dzięki temu możesz wybrać produkt odpowiedni do każdego rodzaju pomieszczenia, od garażu do eleganckiego salonu.

I na koniec ciekawostka. Nawet długość korków może wpłynąć na żywotność butelki wina. Należy przyjąć, że dla win z korkami krótszymi niż 40-45 mm maksymalny okres leżakowania wina to 2 lata, a w rzadkich przypadkach leżakowania powyżej 20 lat długość korka musi przekraczać 50 mm.

Podsumowując. Jeśli nie masz klasycznej piwniczki na wino, przechowując butelki unikaj pomieszczeń położonych od nasłonecznionej strony, strychu oraz pomieszczeń z urządzeniami grzewczymi (np. kotłem). Postaraj się również odizolować wino, na przykład poprzez wstawienie butelek do drewnianej skrzyni, szafki lub kartonu z grubymi ściankami, zamiast ustawiać je na otwartych półkach. Możesz wyposażyć swoje pomieszczenie w klimatyzator lub specjalną szafę klimatyzacyjną, ale będzie to inwestycja, która powinna być uzasadniona wartością Twoich butelek z winem.

Jak widzisz przestrzegając kilku zasad związanych z przechowywaniem wina sprawisz, że nawet w domowych warunkach zachowa odpowiednie właściwości, a Ty będziesz mógł cieszyć się doskonałą lampką wina we własnym domu.