10 win czerwonych, które musisz spróbować będąc we Włoszech

Wędrówka po świecie włoskich czerwonych win jest bardzo ekscytująca. Prawie w każdym regionie Włoch znajdziesz urodzajne winnice, w których produkuje się wspaniałe wina, często o światowej renomie. Spróbujemy wybrać te, z którymi naszym zdaniem warto się zaprzyjaźnić. Oczywiście jest to bardzo subiektywny wybór i możesz spotkać się z całkiem innymi propozycjami. Dla wygody wybieraliśmy wina według regionów, z których pochodzą.

Najważniejsze szczepy włoskich win czerwonych

Najbardziej znana odmiana czerwonych winorośli pochodzących z Włoch to szczep Sangiovese. To z niego produkowane są takie wina jak Chianti i Brunello di Montalcino, a winogrona z tego szczepu są często stosowane do produkcji win opartych na wielu odmianach winogron.

Drugi bardzo ważny włoski szczep winogron uprawiany głównie na południu Włoch to Primitivo. Z niego produkowane jest sztandarowe wino Apulii – Primitivo di Manduria. Kolejna bardzo popularna odmiana winorośli z południa to Nero d'Avola, która daje początek pełnym, mocnym winom o międzynarodowej renomie. Wreszcie szczepy pochodzące z Piemontu – Nebbiolo, z którego produkuje się słynne Barolo i nieco mniej garbnikowe Barbaresco oraz Barbera, z której produkuje się wina o tej samej nazwie.

Toskania: Kraina Sangiovese

Toskania to jeden z najbardziej znanych regionów Italii, który słynie z malowniczego krajobrazu, zielonych wzgórz porośniętych winnicami, błękitnego nieba i uroczych wiosek. Toskania to jednocześnie region, w którym produkowane są jedne z najlepszych czerwonych win włoskich. Najbardziej znany miejscowy szczep to Sangiovese. Uprawiany w cieplejszych śródlądowych regionach Toskanii, a także w niektórych obszarach przybrzeżnych. Trudno znaleźć bardziej toskańskie wina niż Brunello di Montalcino i Chianti Classico, często produkowane w 100% ze szczepu Sangiovese.

Chianti Classico

Chianti Classico uznawane jest za jedno z najbardziej szlachetnych win na świecie i przynosi Toskanii zasłużony splendor. Wino produkowane jest na 70 tysiącach hektarów winnic pomiędzy Sieną i Florencją.

Chianti Classico DOCG ma olśniewającą rubinową barwę, zmierzającą w stronę granatu. Jego smak jest wytrawny, pikantny, z czasem przechodzący w miękki i aksamitny. Szlachetniejszą odmianą wina Chianti Classico jest Chianti Classico Riserva, na którego produkcję przeznacza się około 20% najlepszych winogron. Chianti Classico Riserva jest starzone minimum przez 24 miesiące, z czego co najmniej 3 miesiące leżakuje w butelce.

Jak wspomnieliśmy, najważniejszą odmianą winogron w Chianti Classico jest szczep Sangiovese, którego zawartość musi wynosić od 80 do 100%. Inne czerwone winogrona są dozwolone w łącznej ilości do 20%. Zazwyczaj dodaje się Canaiolo, Colorino, Cabernet Sauvignon i Merlot. Chianti Classico jest odpowiednie do grillowanych czerwonych mięs, a bardziej wyszukane dania, takie jak potrawy z dziczyzny, wymagają szlachetniejszego Chianti Classico Riserva.

Brunello di Montalcino

Brunello di Montalcino to arcydzieło włoskiego winiarstwa. To słynne włoskie czerwone wino od lat produkowane jest w historycznych granicach gminy Montalcino. Brunello di Montalcino DOCG jest w 100% produkowane ze szczepu Sangiovese Grosso.

Wino ma intensywną rubinową barwę z przebłyskami granatu i czerwieni. Brunello di Montalcino DOCG charakteryzuje się intensywnym, charakterystycznym aromatem, a w smaku jest lekko garbnikowe, mocne i jednocześnie harmonijne.

Potrawy, które doskonale łączą się z Brunello di Montalcino DOCG, to dania o bardzo bogatej strukturze na bazie czerwonych mięs, dziczyzny i dojrzałych serów. Pamiętaj, że Brunello ze względu na swoją złożoność jest także świetnym winem medytacyjnym. Aby zapewnić optymalne doznania smakowe, do degustacji Brunello di Montalcino DOCG wybierz duże kryształowe kieliszki o zaokrąglonym kształcie, a w przypadku bardzo starych roczników idealnym rozwiązaniem będzie użycie karafki.

Sycylia: Skarbnica Nero d'Avola

Sycylia to wyjątkowy region do uprawy winorośli. Charakteryzuje się śródziemnomorskim klimatem z dużą ilością słońca, a jednocześnie ze sporą ilością opadów. Dzięki tym warunkom uprawiane na Sycylii winogrona są idealne do produkcji najwyższej klasy czerwonych win. Korzystne warunki do uprawy winorośli na Sycylii stwarzają także liczne wulkaniczne wzgórza, które przyczyniają się do powstania ciemnej, bogatej w minerały gleby.

Nero d'Avola

Z pochodzących z wyspy winogron Nero d'Avola produkuje się eleganckie, owocowe wino o tej samej nazwie. Nero d'Avola wyróżnia się rubinowo-czerwonym kolorem z granatowymi refleksami. Na podniebieniu wyczuwalny jest aromat owocowy (smaki czarnej wiśni, śliwki) i pikantny spotykany szczególnie w młodym winie. Jest pełne i zrównoważone pod względem smaku oraz charakteryzuje się wysoką zawartością alkoholu, sięgającą nawet do 15%.

Wino Nero d'Avola doskonale harmonizuje z daniami sycylijskimi, takimi jak Anelletti alla Palermo czy pasta alla Norma. Sycylijczycy uwielbiają bakłażana i często serwują Nero d'Avola z daniami, w których ten składnik odgrywa główną rolę, np. w Parmigianie z bakłażanem. To wino świetnie pasuje również do potraw na bazie czerwonego mięsa. Może Cię zaskoczyć informacja, że Nero d'Avola dobrze komponuje się z pokrojonym w cienkie plasterki tuńczykiem. Warto unikać serwowania Nero d'Avola z bardzo dojrzałymi serami, które nie komponują się dobrze z jego profilem smakowym.

Umbria: Zielone serce Włoch

Umbria, nazywana często „zielonym sercem Włoch”, to region o dziewiczym krajobrazie i architektonicznych perełkach, takich jak Asyż, Gubbio czy Spoleto. Region ten jest przeważnie pagórkowaty i górzysty, a klimat umiarkowany, z dobrze rozłożonymi opadami w ciągu roku. Gleby Umbrii, szczególnie w Montefalco, na wzgórzach Perugini i w Torgiano, są bogate w glinę i wapienie, co sprzyja produkcji wybitnych czerwonych win. Wszystko to sprzyja produkcji wspaniałych czerwonych win często nadających się do długiego leżakowania. W ostatnich latach Umbria stała się regionem o ogromnym potencjale winiarskim, który nie powiedział jeszcze ostatniego słowa w tej dziedzinie.

Sagrantino di Montefalco

Winiarskim symbolem Umbrii jest szczep Sagrantino, z którego produkowane jest wino Sagrantino di Montefalco. Wyróżnia się ono głęboką rubinową barwą i intensywnym, mocno alkoholowym smakiem. Wino jest bogate w garbniki i ma doskonałą trwałość. Na podniebieniu można wyczuć nuty dojrzałych czerwonych owoców oraz delikatną pikantność.

Sagrantino di Montefalco doskonale komponuje się z daniami mięsnymi, takimi jak pieczenie, gulasze czy duszone mięso. Tradycyjnie podawane jest również do bogatych zup z roślin strączkowych oraz dań z truflami, które są lokalnym przysmakiem Umbrii. Warto je również połączyć ze starzonymi serami.

Wenecja Euganejska: Dom Amarone

Veneto, jeden z największych regionów winiarskich we Włoszech, obejmuje około 94 600 hektarów winnic. Wina z apelacją DOC i DOCG stanowią około 60% całej produkcji tego regionu. Słynne czerwone wina z Veneto to m.in. Bardolino i Valpolicella, ale na szczególną uwagę zasługuje Amarone della Valpolicella.

Amarone della Valpolicella

Amarone della Valpolicella to wino o intensywnej rubinowej barwie, która wraz z wiekiem przechodzi w granatowe i pomarańczowe odcienie. Produkowane jest z winogron szczepów Corvina, Corvinone i Rondinella, które suszy się przed fermentacją, co nadaje winu wyjątkowy charakter. Amarone ma bogaty smak z nutami owocowymi i przyprawami, które stają się bardziej wyraziste z wiekiem.

Szlachetną wersją tego wina jest Amarone della Valpolicella Classico, a najwybitniejszym przedstawicielem jest Amarone della Valpolicella Classico Riserva.

To wino świetnie komponuje się z risotto Amarone (przygotowywane z ryżu Vialone Nano i sera Monte Veronese), daniami z dziczyzny, gulaszami, pieczeniami, a także z wędlinami. Jest również doskonałe w połączeniu z dojrzewającymi serami, takimi jak Monte Veronese czy Grana Padano.

Piemont: Królestwo Nebbiolo i Barbery

Piemont, region położony w północno-zachodniej części Włoch, jest otoczony Alpami i Apeninami, które tworzą unikalny klimat sprzyjający uprawie winorośli. Kluczowym szczepem tego regionu jest Nebbiolo, z którego produkuje się wybitne wina Barolo i Barbaresco oraz Barbera, dający wina o intensywnym owocowym aromacie.

Barolo

Barolo, zwane „królem win i winem królów”, pochodzi z regionu Langhe w Piemoncie. To pagórkowaty obszar otoczonym łańcuchem Alp, w którym panują idealne warunki atmosferyczne do produkcji wina. Barolo to wino o głębokim czerwono-rubinowym kolorze, który z wiekiem zyskuje pomarańczowe refleksy. Barolo jest bogate w garbniki, jednocześnie miękkie i aromatyczne. Dojrzewanie w beczkach nadaje mu nuty wanilii, pieczonego chleba i tytoniu.

Barolo świetnie pasuje do dań mięsnych, takich jak pieczona wołowina, jagnięcina, dziczyzna, a także do serów o długim okresie dojrzewania. Ciekawostką jest jego połączenie z gorzką czekoladą oraz tradycyjnymi piemonckimi słodkościami.

Barbera d'Asti i Barbera d'Alba

Barbera to odmiana winorośli odporna na wszelkie niekorzystne warunki pogodowe, takie jak grad czy powracający mróz, a nawet choroby. Do tego ​​potrafi zadomowić się w każdym środowisku. Należy ją także docenić za trwałość, intensywność i dużych zdolności produkcyjnych oraz łatwość do starzenia. Z tego szczepu produkowane są wybitne wina: Barbera d'Asti i Barbera d'Alba.

Barbera d'Asti jest intensywne, z wyraźną kwasowością, natomiast Barbera d'Alba wyróżnia się łagodniejszym charakterem, z delikatnymi aromatami malin, czarnej porzeczki i wiśni. Obie wersje doskonale komponują się z wołowiną, pierożkami Agnolotti i dojrzewającymi serami.

Kampania: Region o starożytnej tradycji winiarskiej

Kampania to jeden z najstarszych regionów winiarskich Włoch, w którym uprawa winorośli sięga czasów Etrusków. Winnice zajmują około 25 600 hektarów, z czego większość znajduje się na kontynencie, a niewielkie obszary upraw istnieją na wyspach Capri i Ischia. Klimat śródziemnomorski, nasłonecznione stoki oraz gleby wulkaniczne tworzą idealne warunki do uprawy winorośli, zwłaszcza w prowincjach Avellino i Benevento. Wyżej położone obszary z gorącymi, suchymi latami i mroźnymi zimami są szczególnie odpowiednie do uprawy czerwonych odmian winorośli.

Aglianico

Aglianico to jeden z najważniejszych szczepów Kampanii, nazywany często „Barolo Południa” ze względu na swoją długowieczność i złożony charakter. Wino z tego szczepu ma intensywną rubinową barwę i owocowo-przyprawowy bukiet, wzbogacony o nuty tytoniu i skóry. Taniny są mocne, ale dobrze zrównoważone.

Wina ze szczepu Aglianico świetnie komponują się z daniami mięsnymi, dojrzałymi serami i makaronami z wyszukanymi sosami. Dzięki długiemu okresowi dojrzewania jest to wino, które można przechowywać przez dekady, zyskując z czasem na głębi smaku.

Apulia: Słońce i mocne wina

Apulia to jeden z najmniej górzystych regionów Włoch, charakteryzujący się gorącym, śródziemnomorskim klimatem. Region ten słynie z win Primitivo i Negroamaro, które uprawiane są głównie na południowym krańcu, gdzie gleby bogate w wapń nadają winom ich charakterystyczny styl. Czerwone wina z Apulii są pełne, intensywne i oddają specyfikę regionu.

Primitivo di Manduria

Primitivo di Manduria to wino o głębokiej rubinowej barwie z fioletowymi odcieniami. Aromat tego wina przywodzi na myśl wiśnie, śliwki i jeżyny, wzbogacone pikantnymi nutami, które mogą pojawić się dzięki starzeniu w beczkach. W smaku jest aksamitne, z delikatnymi taninami.

To wino doskonale komponuje się z klasycznymi włoskimi potrawami, takimi jak Parmigiana di melanzane, makaron alla Norma, a także z grillowanym i pieczonym mięsem, szczególnie dziczyzną. Idealnym dodatkiem do Primitivo są również półmiski wędlin oraz dojrzałe sery, takie jak Pecorino czy Parmigiano Reggiano.

Lacjum: Regionalna elegancja

Lacjum, region wokół Rzymu, oferuje zróżnicowane warunki geograficzne, od pagórków po jeziora i starożytne kratery wulkaniczne. Region ten słynie z apelacji Roma DOC, która obejmuje zarówno wina czerwone, jak i białe.

Roma DOC Rosso

Roma DOC Rosso to wino o głębokiej rubinowej barwie z fioletowymi refleksami, które wraz z wiekiem przechodzą w odcienie granatu. Aromat jest intensywny, owocowy, z nutami przypraw. Smak wytrawny i harmonijny, z delikatną cierpkością oraz wyważoną kwasowością.

To wino doskonale pasuje do tradycyjnych dań rzymskich, takich jak Saltimbocca alla Romana (polędwiczki cielęce z szałwią) czy Abbacchio alla Romana (pieczona jagnięcina). Roma DOC Rosso sprawdzi się również z makaronami w sosie ragù, risotto z salsiccią oraz średnio dojrzałymi serami.

Podsumowanie

Czerwone wina włoskie to coś więcej niż tylko trunki – to prawdziwa esencja regionów, z których pochodzą, ich tradycji, klimatu i pasji winiarzy. Każda butelka opowiada historię, od malowniczych wzgórz Toskanii, przez pełne słońca równiny Apulii, po majestatyczne wulkaniczne gleby Sycylii. Wybór win czerwonych we Włoszech jest ogromny, a każde z nich ma swój unikalny charakter i smak.

Odkrywanie włoskich win to nie tylko przyjemność degustacji, ale także wyjątkowa podróż po kulturze i tradycji tego kraju. Niezależnie od tego, czy sięgasz po wyrafinowane Brunello di Montalcino, intensywne Amarone della Valpolicella, czy owocowe Nero d’Avola, każde z tych win wprowadza Cię w świat włoskiego winiarstwa, pełen różnorodności i pasji. Pozwól, by każda butelka była wyjątkowym doświadczeniem i sposobem na lepsze poznanie bogactwa włoskiej kultury.