Primitivo - włoskie wino o specyficznej nazwie

Jeśli szukasz czerwonych win dojrzałych i owocowych w smaku, a do tego w niewygórowanej cenie, to sięgnij po wina z Apulii, słonecznego regionu Włoch, którego klimat doskonale sprzyja ich produkcji. Wina z lokalnych odmian winogron, takie jak Negroamaro, Salice Salento i Bombino Nero, sprawiają że picie wina staje się wielką przyjemnością. Jeśli masz ochotę na cięższe wino z dużą głębią czerwieni, skieruj swoją uwagę na Primitivo. Znajdziesz w nim smak owoców takich jak świeże figi, jagody oraz jeżyny i poczujesz wyraźny aromat suszonej owocowej skórki.

Pomimo swojej nazwy, która w dosłownym tłumaczeniu oznacza prymitywny, wino takie nie jest. Powszechnie uważa się, że primitivo zostało sprowadzone do włoskiej Apulii w XVIII wieku jako samodzielny szczep. Swą nazwę Primitivo zawdzięcza księdzu Francesco Filippo Indelicati, proboszczowi parafii Gioia del Colle (w prowincji Bari), który pod koniec XVIII wieku przeprowadził dogłębne badania tej odmiany winorośli. W roku 1799 wyselekcjonował on wcześnie dojrzewający (primo) szczep odmiany zagarese i nasadził winorośl, której nadał nazwę Primativo, od łacińskiego primativus (najwcześniej dojrzewający). Winogrona dojrzewały już pod koniec sierpnia, a tak wczesne dojrzewanie sprawia, że produkowane z nich wina mają dużą zawartość cukru i zdecydowanie owocowy smak.

Na początku XIX wieku wino to zyskało popularność w całej Apulii, a dzisiejsza nazwa wina, czyli Primitivo po raz pierwszy pojawiła się w siedemdziesiątych latach XIX wieku. Dzisiaj Primitivo uprawiane praktycznie tylko w Apulii jest jedną z dziesięciu najlepszych odmian winorośli uprawianych we Włoszech.

Dlaczego wina z regionu Apulia są tak oryginalne i wspaniałe w smaku? To głównie zasługa klimatu Apulii, który jest klasyczny, śródziemnomorski, aura jest sucha i słoneczna przez większość roku, co przy bardzo żyznej glebie sprzyja uprawie wielu produktów rolnych m.in. uprawie winogron. Dzięki temu, że półwysep położony jest między Adriatykiem, a Morzem Jońskim, chłodna morska bryza łagodzi wysoką temperaturę panującą w nasłonecznionych winnicach. Stwarza to wyjątkowo sprzyjający klimat do ich uprawy.

Wszystko zaczyna się od ręcznego zbioru winogron, który rozpoczyna się już pod koniec sierpnia. Są to najwcześniejsze zbiory winogron we Włoszech. Dzięki temu winogrona są bogate w cukry i doskonale nadają się do produkcji win o wysokiej zawartości alkoholu z owocowym aromatem.

Po przybyciu do piwnic winogrona są gniecione i prasowane. Uzyskany moszcz chłodzi się do temperatury 18°C i pozwala się mu fermentować w naturalnych warunkach. Dzięki przedłużonej fermentacji trwającej ponad trzy tygodnie, wino nabiera zrównoważonej struktury i konsystencji. Następnie do czasu butelkowania wino przechowywane jest w dużych kadziach w temperaturze nie przekraczającej 10°C.

Pierwsze co się narzuca przy nalewaniu Primitivo do kieliszka to jego intensywna czerwień z promienistymi fioletowymi refleksami. Czuć wspaniałą głębię koloru i bogatą strukturę wina.

Zapach jest intensywny i trwały, a jednocześnie delikatny, zadziwia bogactwem wyczuwalnych owoców. Primitivo, często określane jest mianem włoskiego Zinfandela (o tym poniżej), w związku z tym może być zbyt taninowe, ale Primitivo na ogół jest gładkie jak jedwab. Nie brakuje mu jednak charakteru, a taniny są dojrzałe i dyskretne. W smaku miękkie i harmonijne z wyraźnie wyczuwalnym akcentem czerwonych owoców.

Reasumując Primitivo to doskonałe świeże wino idealne do posiłków, w którym zawartość tanin jest skutecznie kontrolowana, a jego kwasowość tylko wspomaga świeżość i intensywny aromat.

Badania genetyczne wykazały, że Primitivo, słynny kalifornijski Zinfandel i chorwacki Crljenak Kaštelanski, to ten sam szczep winogron różnie nazywany w różnych krajach. Dlatego część badaczy zaczęła nazywać je „winoroślą ZPC” (od pierwszych liter nazw tych szczepów). Zinfandel, po załamaniu produkcji w okresie prohibicji, z czasem stał się znaczącym kalifornijskim winem znanym na całym świecie. Natomiast Crljenak Kaštelanski prawie już zniknął z rynku, ponieważ wygenerował swojego następcę Plavac Mali. Z czasem szczep ten stał się najważniejszym chorwackim winogronem do produkcji czerwonego wina.

Primitivo ze względu na swój bardzo mocny smak jest doskonałym uzupełnieniem dań z czerwonych mięs, szczególnie jagnięciny, ale też świetnie komponuje się z białym mięsem, na przykład z pieczonym indykiem. Spróbuj podać je z tradycyjnymi włoskimi potrawami: z klasycznym szafranowym risotto, lasagne i innymi daniami na bazie makaronu i ryżu.

Primitivo jeszcze niedawno było brzydkim kaczątkiem, szorstkim i mocnym winem gotowym do natychmiastowego spożycia, służącym też do wzmacniania smaku mało wyrazistych win z północy Włoch. Dzisiaj jest pięknym i eleganckim łabędziem i stało się winem pożądanym na eleganckich stołach. Zachowując, na szczęście, solidną budowę i całą swoją natychmiastową przyjemność. Primitivo zachowało swoje tradycyjne walory, niepowtarzalny urok i autentycznie wyjątkowy smak. Jednocześnie jego niewygórowana cena nie zasmuci naszych portfeli, gdyż dostaniemy wyrafinowane wino za stosunkowo niewielkie pieniądze.